Vrouwen schreven muziekgeschiedenis! door Saskia Törnqvist
Lezing 1: Zingen van aardse en hemelse liefde (oudheid en middeleeuwen)
Niets is zo vaak bezongen als de liefde, of die nu voor God is, of voor een ander mens. De Griekse dichteres Sappho bezong haar begeerte en werd om die reden in de christelijke tijd verguisd.
Armeense en Byzantijnse nonnen zochten hun geluk in de muzikale devotie en zo ook de Duitse abdis Hildegard von Bingen, die in haar gezangen de kaders van de muziekregels verlegde. Met de Occitaanse trobairitz stak de aardse liefde weer de kop op, alsof Sappho nooit echt was weggeweest.
Deze lezing is onderdeel van een lezingencyclus door Saskia Törnqvist bestaande uit drie delen.
Bekijk lezing 2 Bekijk lezing 3
Vrouwen schreven muziekgeschiedenis
Altijd en overal hebben vrouwen hun eigen muziek gecreëerd, zo ook in de westerse wereld. Sommigen oogstten daarmee succes, maar velen componeerden in anonimiteit of onder een gefingeerde - lees: mannelijke - naam.
Toen in de negentiende eeuw de muziekgeschiedenis in kaart werd gebracht vielen vrijwel alle vrouwen buiten de boot. Maar het tij is gekeerd! De laatste decennia zijn vele honderden vrouwelijke componisten van de middeleeuwen tot aan de vroegmoderne tijd herontdekt, hun muziek wordt steeds meer uitgevoerd.
Hoog tijd voor een lezingencyclus waarin deze componisten de hoofdrol spelen binnen de context van hun tijd en cultuur, want veel vragen zijn nu nog onderbelicht. Hoe slaagden zij er bijvoorbeeld in om, vaak als autodidact, een eigen muziekstijl te ontwikkelen? Hoe verhielden zij zich tot hun collega’s, hoe werd hun muziek in hun eigen tijd ontvangen?
Muziekfragmenten onthullen de muzikale binnenwereld van deze vrouwen, beeldmateriaal toont hun cultuurhistorische context, muziektermen worden uitgelegd. De lezingen zijn apart te bezoeken, maar zeker ook als cyclus. Voor beginnende luisteraars is dit een kans om wegwijs te worden in de westerse muziekgeschiedenis, voor gevorderden is dit een hoognodige bijspijkercursus.